Bunkernummer
A2
Oud Bunkernummer
CA9
Lokatie
Astene
Toegankelijkheid
Niet meer van toepassing, bunker is ingegraven
Aantal kamers
2 achteraan verbonden kamers en een sas
Aantal schietgaten
2
Type geschut
2 x MI
Bijhorende vuurrichting
Westen
Origineel kadastraal perceel waarop de bunker werd gebouwd:
  • Astene, Sectie A, kadastraal perceel 898 (deels)
Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker:
  • Voor de bouw van de bunker werd een perceel weiland onteigend ter grootte van 2 are 61 ca aan de westzijde van een groter perceel weiland met een totaal oppervlakte van 96 are 80 ca.
  • Gezien dit onteigende perceeltje A898 (deels) niet direct aansloot met de openbare weg werd er een permanente erfdienstbaarheid voorzien op een strook van 2 meter breed op de westrand van hetzelfde perceel in zuidelijke richting naar de Beekstraat toe over een lengte van 62,35 meter. Daarna liep deze permanente erfdienstbaarheid nog eens 44,55 meter verder over het perceel landbouwgrond A 911.
  • Om de bouw van de bunker mogelijk te maken werd er voor een periode van 8 maanden een tijdelijke erfdienstbaarheid voorzien waarbij de voorgaande strook van 2 meter breed werd uitgebreid op dezelfde percelen tot een strook van 5 meter breed.
  • Beide vermelde percelen A898 en A911 waren origineel eigendom van landbouwer Aloisius Mestdagh, wonende te Astene.
  • De akte voor zowel de onteigening als de permanente en tijdelijke erfdienstbaarheden werd verleden op 17 Februari 1935 voor de prijs van 2000 BEF.
  • Daarnaast bevatte de akte een clausule zodat de eigenaar nog jaarlijks een intrest van 5% ontving op dit verkoopbedrag, wat neerkwam op een jaarlijkse intrest van 100 BEF.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
Huidige kadastrale perceelnummers van deze bunker:
  • Op actuele kadasterkaarten is de bunker met origineel bijhorende grond niet meer aangeduid of te zien. De situatie is er hier natuurlijk ook niet op vereenvoudigd omdat vroeger enkel de Beekstraat bestond en er nog geen sprake was van de noordelijk gelegen wegen met de naam Pennemanstraat. Dit heeft er natuurlijk de huidige herkenning van de originele locatie niet op vereenvoudigd.
  • Het originele perceel A898 blijkt volledig verkaveld zowel links als rechts van de Pennemanstraat. Deels is dit ook opgeofferd voor wegenis. Van het perceel A911 is enkel A911d overgebleven en de rest verdwenen onder de verbindingswegel tussen Beekstraat en de rest van de Pennemanstraat.
  • Het originele perceeltje zal in 1961 in elk geval al opnieuw verkocht geweest zijn gezien het toen al niet meer op de lijst van nog niet verkochte bunkers stond.

Detail van algemene kaart gans Bruggenhoofd Gent

Hier mag het nog eens duidelijk worden dat verdwenen bunkers veel meer opzoekingswerk vragen dan nog bestaande exemplaren. Het perfect proberen lokaliseren van de verdwenen (uiteindelijk ondergegraven) bunker A2. Hiernaast alvast een detail van de grotere bunkerkaart, enkel toegespitst op het gedeelte Astene. Het plannetje is wel niet zo duidelijk interpreteerbaar. Het lijntje onder A2 is het onderste gedeelte van de Pennestraat dat toen blijkbaar nog niet doorliep en mogelijks een doodlopende slag was. De weg zuidelijk van bunker A2 is de Beekstraat

Deze 2e schets is afkomstig van een voorstudie voor de bouw van deze bunker.

Deze is wel heel interessant omdat hij wel degelijk ook de nog zeer beperkte bebouwing toont waarvan toen maar sprake. Ondanks dat het plannetje vrij gedetailleerd is, blijft het perfect lokaliseren nog altijd niet eenvoudig. Er is hier namelijk een volledig woonwijk verrezen waar vroeger amper enkele huizen stonden en bijkomend is er dus ook heel wat nieuwe wegenis verscheven. Er is ook hier nog geen sprake van de slag waarvan hierboven kort melding werd gemaakt..

De schets hiernaast is dan op zijn beurt de schets zoals terug te vinden bij de akte voor de onteigening en de bijhorende erfdienstbaarheden.

De getekende bebouwing is in elk geval identiek voor wat de noordkant van de Beekstraat betreft. Je ziet duidelijk het onteigende perceeltje met zijn zowel permanente en tijdelijke erfdienstbaarheid volledig in zuid-zuidoostelijke richting lopende richting Beekstraat. De afstand tussen Beekstraat en het onteigende perceel bedroeg in totaal ongeveer 107 meter.

Actueel Kadaster

De stap tussen wat hierboven te zien is en wat je hiernaast ziet is natuurlijk direct zeer groot. Van de toen vastgestelde bebouwing bestaat nog amper iets. Zelfs de langwerpige hoeve die linksboven het kruispunt van Pennemanstraat en Beekstraat lag, is ondertussen eveneens verdwenen. Dit is op deze schets nog te zien als 3 aparte kleinere lege percelen.

Op de schets zie je achter de bewoning links van de Pennemanstraat een gracht lopen. De bunker zou hier moeten ingegraven liggen tegen deze gracht bij het tweede perceel vanaf de hoek tellende.

Luchtfoto Google Earth anno 2019 met hetzeldfe toch wel vrij volgebouwde terrein.

Hierbij een luchtfoto van Google Earth uit 2011, van dezelfde lokatie. Meteen wordt duidelijk dat lokaliseren niet zo simpel wordt. Men moet al goed kijken om gelijkenissen te vinden tussen de originele situatieschets bij het kadasterplan of de voorstudie en de huidige luchtfoto. Het perfect lokaliseren blijft nog altijd niet eenvoudig. Er zijn amper nog identieke stukken of herkenbare zones terug te vinden.

Hiernaast dezelfde luchtfoto met daarop enkele herkenbare zaken aangeduid en hierbij ook de meest waarschijnlijke originele locatie aangeduid.

Het kleinere perceeltje A943 is nog goed herkenbaar. Ook kunnen de grenzen van het originele perceel A898 nog goed gevonden worden omdat deze eindigden bij links de huidige gracht. Hier stond de originele bunker ook vrij kort tegenaan.

Enkel de 2 in het rood aangeduide gebouwen zijn nog origineel van toen, ondertussen is ook de langwerpige hoeve verdwenen als herkenningspunt.

De waarschijnlijke originele lokatie van de verdwenen bunker A2 is dan ook aangeduid met een roze stip.

De bunker was origineel te zoeken op het perceel waar heden deze woning staat op de Pennemanstraat nr 30. De bunker moet allicht aan de achterzijde van deze woning gestaan hebben, hij zal er zelfs in ondergraven toestand allicht nog deels onder steken.

Hier kijken we via een bij het nemen van de foto nog niet bebouwd perceeltje er juist achter. Ter hoogte van de struiken zichtbaar op de foto loopt nu nog altijd een gracht. Dit is de gracht waar de bunker vrij kort tegen stond..

DIt is een bunkertje waar alle verdere detailinfo zeker welkom over blijft.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden:
  • De bunker lag langs de Pennemanststraat in de achtertuin (en zelfs mogelijks beperkt onder de huidige woning) op nr 30.
Localisatie van de bunker op de bunkerlinie:
  • Hij stond tussen A1 (345 m) waarmee hij in hoek opgesteld stond zodat ze samen een groter gezichtsveld en schootsbereik hadden. De eerstvolgende bunker van de voorlinie is de bunker A3 (985 m). Dit is meteen ook het grootste afstand tussen twee voorliniebunkers die men kan vinden op de ganse voorlinie. Dit grote gat wordt wel gedeeltelijk opgevuld door de korter bijliggende steunliniebunkers, gelegen in het gat gelaten tussen A2 en A3 maar meer achteruit. Zo ligt de steunliniebunker D2 respectievelijk op 685 meter van A2.
  • De bunker A1 nam vooral de Pontstraat onder vuur komende uit zuidelijke richting. De verdwenen bunker A2 stond hiermee in hoek opgesteld en richte zijn duivels op de velden aan de westkant van de Pontstraat. Hier liep ook nog een onverharde wegel die mee onder schot werd gehouden.
Structuur van het bunkertje:
  • De bunker bestond uit twee kamers die achteraan met elkaar verbonden waren en een toegangssas.
Welke type wapens waren in de bunker opstelbaar + wat waren de schietsectoren:
  • Hij was voorzien voor het opstellen van twee mitrailleurs.
  • Naast de standaardopstelling van Maximmitrailleurs was deze bunker ook nog voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- of Coltmitrailleurs.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

  • De hoeken waren opgemetst met baksteen en het geheel gecementeerd.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Voor de beide schietgaten gecamoufleerd als valse ramen. Ze zaten verborgen achter luiken openend in 2 richtingen, in gegalvaniseerd plaatijzer met daarop houten raamprofielen gekleefd. Elk luik was 0.50m x 1.40m (BxH) groot.
  • Volgens de grondplannen zou het bunkertje geen andere valse ramen hebben gehad.
  • Het bunkertje had een zadeldakje opgetrokken in hout en had als dakbedekking rode Boomse dakpannen.
  • Het sas had een plat dakje.
  • Het had achteraan een zinken afvoergoot die eindigde met een gietijzeren dolfijn.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Het geheel had het uitzicht van een gecementeerde koeienstal, mogelijks met een motief van baksteen of assestenen.

Bouwplannen van de bunker

Terreinschets zoals te vinden bij de bouwplannen van dit bunkertje. De schuine zijde links moet overeengekomen hebben met de huidige gracht.

Origineel plan van deze verdwenen bunker.
a2
Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan. Het bunkertje had een zadeldak en een plat dakje op het sas.
Doorsnede CD bij hetzelfde grondplan. Deze doorsnede is genomen doorheen het sas en kijkt op de achterzijde van de bunker.
Actuele toestand van deze bunker:
  • Gezien de bunker al vele jaren is verdwenen uit het beeld zijn er amper details over gekend. Alle info blijft dus zeker welkom.
Draagt de bunker nog sporen van de meidagen 40:
  • Dit valt heden niet meer te achterhalen. Wel is de kans dat dit het geval zou geweest zijn gezien zijn locatie op een zone van Bruggenhoofd Gent dat nooit echt bevochten is geweest, nihil tot onbestaande.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje:
  • De bunker is allicht uit het straatbeeld verdwenen in de loop van de jaren 80.
  • Ook hier heeft men net zoals bij het bunkertje B2 op Astene gepoogd van deze bunker te slopen met een sloophamer, een grote kraan met daaraan aan massieve stalen bol waarmee men op de bunker inbeukte.
  • Dit is in het algemeen, zeker voor zo massieve bunkers, hopeloos. Dit is ook niet te verbazen als je weet dat de sterkte van het gewapend beton (en dan vooral het beton) hem net zit in het weerstaan van drukkrachten. De sloopwerking die men met zo een bol creëert zijn in feite juist drukkrachten...
  • Omdat dit uiteindelijk totaal niet werkbaar leek, is overgegaan tot het ingraven van de bunker. Er werd dan ook een zeer diepe put gegraven naast de bunker waar deze door zijn eigengewicht op de duur in gevallen is. De bunker steekt dus nog altijd als een massieve blok in de ondergrond onder de huidige woning.
  • Weet dat dit zeker een bunkertje is waar alle verdere info meer dan welkom blijft omdat er amper info over te vinden of gekend is.
Kostprijsschatting van het toenmalige bunkertje:
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject C terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 56.011,02 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 56.511,02 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
Bijhorende foto's
  • Voorlopig ontbreekt elke foto van dit bunkertje. Alle info en foto's blijven dus zeker meer dan welkom op info@bunkergordel.be
 
Vorige (A1)
Vorige (A1)
Volgende (A3)
Volgende (A3)